Во Македонија често природните и културните богатства се испреплетуваат и формираат чуден мозаик на релјефи и региони. Типичен пример за тоа е локалитетот Маркови Кули – една од наjуникатните точки на мапата на Македонија. Марковите Кули се значајни поради своите природни и геолошки вредности, но и поради богатото историско минато.
Заштитеното подрачје Маркови Кули се наоѓа во централниот дел на Република Македонија, по должината на североисточниот раб на Пелагониската Котлина, северно од градот Прилеп. Разноликоста на геоморфолошките облици создавани низ долгата геолошка историја, бројноста и разновидноста на формите му даваат извонредна уникатна вредност на ова подрачје. Токму поради ваквите универзални вредности Собранието на Република Македонија во 2006 година го донесе Законот за прогласување на локалитетот Маркови Кули за споменик на природата. Овој локалитет претставува микро регион во Пелагонија преку кој може да се следи комплетниот геолошки развиток Балканскиот Полуостров.
Геолошкиот комплекс Маркови Кули според многубројноста на разновидните геоморфолошки облици и нивната зачуваност во старите протерозојски стени е еден од ретките по својата убавина. Посебно значење и атрактивност на локалитетот му даваат геоморфолошките манифестации и карпи во форма на купи, паралелопипеди, елипсоиди, заоблени хексаедари, остри врвови, столбови, блокови во форма на печурки и разни други фигури.
Но, освен со геолошки, локалитетот се карактеризира и со биолошки особености. На меѓународно ниво СП Маркови Кули во 2004 година е идентификуван како едно од 42-те значајни растителни станишта (IPA) во Република Македонија. Фауната на рбетниците на ова подрачје е претставена со вкупно 151 видови, од кои 8 водоземци, 15 влечуги, 96 видови на птици и 32 видови цицачи. На подрачјето на СП Маркови Кули регистрирано е присуство на 8 видови на водоземци од вкупно 15 видови кои ја населуваат Република Македонија, што претставува околу 53% од диверзитет на водоземците на национално ниво.
Денес, со споменикот на природата – Маркови Кули управува Јавната научна установа – Институт за старословенска култура – Прилеп, која е должна да го чува и одржува, како и навремено да ги презема пропишаните техничко-заштитни мерки.
doma.edu.mk
